1.0
Pengenalan
Keberkesanan pengajaran dan pembelajaran (P&P) di
sekolah dapat diukur dengan melihat kepada pencapaian yang diperolehi oleh
murid-muird. Oleh itu, pencapaian dapat diukur dengan pelaksanaan penilaian dan
penafsiran terhadap murid-murid oleh guru. Menurut Stufflebeam et al. (1971), penilaian ialah the
process of delineating, obtaining, and providing useful information for judging
decision alternatives. Selain itu, Terry D. Tenbrink (1974: 8) pula menyatakan
bahawa penilaian adalah satu proses mendapatkan maklumat yang akan digunakan
untuk membuat pertimbangan yang seterusnya digunakan dalam membuat keputusan.
Oleh itu, pertimbangan menilai dapat memberi maklumat tentang pencapaian
objektif pelajaran, kaedah mengajar seorang guru dan keberkesanan kurikulum.
Melalui semua pendapat yang telah dikemukakan tersebut, dapat dirumuskan bahawa
penilaian merupakan satu proses memperolehi maklumat kuantitatif bagi
menentukan perubahan tingkah laku dan membuat pertimbangan menilai pencapaian
murid-murid.
Penaksiran
pula merupakan satu proses mentaksir perubahan tingkah laku berdasarkan data
kuantitatif dan kualitatif. Terdapat juga pendapat yang mengatakan penafsiran
sebagai satu proses mendapatkan maklumat dan seterusnya membuat penghakiman
tentang produk sesuatu proses pendidikan. Lazimnya, seseorang guru yang membuat pentaksiran
tentang pencapaian murid adalah untuk tujuan pemulihan dan penggredan setiap
pelajar. Pemulihan dan penggredan setiap pelajar merangkumi
aktiviti mengumpul, merekod, memberi skor, menginterpretasi, menghurai maklumat
tentang pembelajaran seseorang murid bagi sesuatu tujuan. Hal ini demikian kerana, tahap pencapaian bagi setiap
murid adalah berbeza antara satu sama lain. Kebiasaannya, alat
pengukuran yang digunakan oleh guru terdiri daripada pelaksanaan ujian, soal
selidik, senarai semak, inventori dan membuat keputusan. Oleh itu, pentaksiran boleh dijalankan sebelum, semasa
dan selepas pengajaran kepada murid-murid.
Penafsiran formal
sememangnya merupakan salah satu penilaian dan penafsiran yang digunakan untuk
menilai tahap pencapaian seseorang murid. Penafsiran formal terbahagi kepada
dua bahagian, iaitu penilaian formatif dan penilaian sumatif. Kedua-dua
penilaian tersebut boleh digunakan di sekolah bagi menentukan tahap pencapaian
seseorang murid dengan (P&P) yang dijalankan oleh guru di dalam kelas. Oleh
itu terdapat juga beberapa sebab pengunaan penilaian dan penafsiran di sekolah
terutamanya berkaitan dengan membaca dalam kalangan murid.
2.0 Penafsiran
Formal
Menurut Hanna Gerald S dan Dettmer Peggy A (2004),
penafsiran secara formal ialah penafsiran yang dilaksanakan secara formal atau
rasmi. Kebiasaannya, penafsiran formal melibatkan suatu prosedur atau tatacara
yang telah ditetapkan dan perlu dipatuhi oleh semua calon iaitu murid-murid. Penafsiran
formal juga merupakan penilaian yang dirancang atau dibina berasaskan peraturan
atau tatacara yang telah ditetapkan. Malahan setiap kurikulum yang menjadi
dasar kursus akan diteliti serta dikaji terlebih dahulu untuk menentukan apakah
jenis, bentuk dan bagaimana setiap penilaian akan dilaksanakan terhadap
murid-murid di sekolah. Oleh itu terdapat dua jenis penafsiran secara formal di
sekolah antaranya adalah seperti berikut:
2.1
Penilaian Formatif
Menurut Ee Ah Meng (1998), penilaian
formatif ialah penilaian yang melibatkan penggunaan ujian untuk mengukur
kemajuan murid-murid setelah mereka mencapai hasil pembelajaran tentang sesuatu
unit pembelajaran atau satu bab dalam bab pembelajaran yang berkaitan. Antara
contoh penilaian yang berbentuk penilaian formatif ialah Penilaian Berasaskan
Sekolah (PBS) yang telah dikuatkuasakan di setiap sekolah agar dilaksanakan
mulai tahun ini.
Ciri-ciri
penilaian formatif ialah menjalankan ujian untuk melihat pencapaian murid dalam
sesuatu bab belajaran mengikut tingkatan masing-masing. Oleh itu, ujian
sedemikian bersifat formatif kerana ada unsur pembentukan semula selepas
pelaksanaan sesuatu ujian yang telah dijalankan oleh guru kepada murid-murid. Hasil yang
diperolehi daripada ujian yang dijalankan akan digunakan untuk memperbaiki
pembelajaran dan bukan untuk memberi gred setiap murid. Jelas dapat dilihat
bahawa objektif utama adalah untuk mengesan kejayaan dan kegagalan bagi setiap
murid sahaja. Oleh itu, bagi meningkatkan pencapaian setiap murid, penilaian tersebut
akan dijalankan secara berterusan dalam proses pengajaran dan pembelajaran
(P&P). Oleh itu, guru dapat mengetahui tentang kelemahan dan kekuatan serta
potensi seseorang murid dan akan mengambil tindakan susulan yang sewajarnya.
Guru juga boleh menilai kemajuan murid dalam pelbagai aspek termasuk
aspek-aspek yang tidak dapat dinilai secara berpusat.
2.2 Penilaian Sumatif
Menurut
Ea Ah Meng (1998), penilaian sumatif ialah penilaian yang dijalankan pada
akhir sesuatu kursus atau tahun. Oleh itu, penilaian sumatif dikaitkan dengan
penilaian pada akhir tahun atau pada akhir semester. Penilaian ini yang akan
memberikan nilai yang dapat membezakan pencapaian seorang murid dengan murid
lain dan seringkali digunakan untuk membuat pemilihan untuk jurusan yang akan
diambil apabila memasuki tingkatan 4. Oleh hal demikian, penilaian sumatif
merupakan penilaian secara berpusat, iaitu UPSR, PMR, SPM dan STPM biasanya
dikendalikan oleh Lembaga Peperiksaan Malaysia. Keputusan penilaian pula akan secara
berpusat yang dapat memberi maklumat tentang pencapaian murid di seluruh
negara. Oleh itu, objektif pelaksanaan penilaian di Sekolah (Formatif dan
Sumatif) ialah untuk mengesan perkembangan murid secara menyeluruh. Selain itu,
pelaksanaan penilaian ini juga dapat mengenal pasti kekuatan dan kelemahan murid
dalam pembelajaran lebih awal dari semasa ke semasa selain daripada mengetahui
keberkesanan pengajaran guru. Berdasarkan kepada keputusan yang diperolehi
murid-murid tersebut guru boleh merancang dan mengubah suai pengajaran dan menjalankan
tindakan susulan yang sesuai dengan serta-merta.
Lazimnya, proses pengukuhan, pemulihan, dan pengayaan
akan dilaksanakan selepas proses penilaian dilakukan terhadap murid-murid. Jelaslah
dapat dilihat bahawa proses penilaian ini penting untuk mengesan pengarahan dan
pembelajaran sama ada berjaya ataupun tidak. Oleh itu, suatu penilaian akan dibuat
pada akhir sesi pengajaran manakala isi kandungan pula akan menentukan langkah yang
bagaimana dan corak pengajaran yang ingin diajarkan dalam bilik darjah. Hasil
pembelajaran akan ditentukan bagi persediaan perancangan pengajaran oleh
guru-guru. Maka, kepentingan penilaian dalam sistem pengajaran akan terancang
secara bersepadu. Perancangan pengajaran merangkumi penentuan objektif pembelajaran,
hasil pembelajaran penilaian dan pembikinan penentuan isi kandungan, penentuan
kaedah dan teknik proses pengajaran. Oleh itu, dapat dilihat hubungan penilaian
dalam teknik pengajaran bersistematik prosesnya.
3.0
Tujuan Pelaksanaan Penafsiran Formal
Pelaksanaan penafsiran formal telah lama dilaksanakan
di sekolah di Malaysia. Hal ini demikian kerana bagi menilai prestasi murid-murid
dari masa ke masa. Oleh itu, terdapat beberapa sebab dan tujuan pelaksanaan
tersebut antaranya adalah bagi menentukan setakat mana pencapaian seseorang
murid secara dignostik. Ujian diagnostik dijalankan bagi menentukan punca
masalah pembelajaran murid-murid terutamanya berkaitan dengan membaca. Sekiranya
guru melaksanakan ujian diagnostik terhadap murid-murid dapatlah guru-guru menentukan
strategi pengajaran pemulihan yang perlu digunakan semasa proses pengajaran dan
pembelajaran (P&P) di dalam bilik darjah. Selain itu, tujuan pelaksanaan
penafsiran formal juga dapat menempatkan murid-murid di sekolah. Hal ini
demikian kerana, penafsiran tersebut dapat menjalankan ujian penempatan untuk
menentukan kemahiran dan penguasaan sedia ada pada pelajar sebelum pengajaran
bermula. Oleh itu, guru-guru dapat menentukan aras bahan pelajaran yang sesuai
untuk digunakan semasa (P&P) di dalam bilik darjah.
Selain daripada itu semua, penilaian
juga akan membantu memotivasikan murid untuk terus belajar untuk mencapai
kejayaan yang mereka hendaki. Melalui aktiviti tindakan susulan yang efektif,
guru dapat membantu murid meningkatkan kemajuannya dalam pembelajaran dan
seterusnya memperoleh pencapaian yang cemerlang dalam penilaian sumatif dan
penilaian di peringkat pusat, iaitu UPSR, PMR, SPM dan STPM. Selain itu,
daripada pelaksanaan penafsiran formal tersebut juga murid dapat meningkatkan aspek
kognitif (pemikiran), afektif (perasaan) dan tingkah laku moral dalam diri
mereka. Walau bagaimanapun, bagi murid yang telah mempunyai kekuatan untuk menguasai
sesuatu nilai dan tindakan secara bermoral mereka dapat diperkukuhkan dan
diperkayakan lagi. Penilaian yang dilaksanakan dengan sempurna oleh guru dapat
membantu murid mengatasi masalah pembelajaran terutamanya dalam aspek bacaan yang
telah dikenal pasti pada peringkat awal lagi supaya kelemahan tersebut tidak
terhimpun seterusnya dan dapat diatasi.
Tujuan yang seterusnya ialah dapat dilihat daripada
aspek pemilihan murid oleh guru. Pelaksanaan penafsiran formal berkaitan dengan
ujian pemilihan ini dapat menentukan dan memilih murid-murid untuk memasuki
sesuatu kursus atas jurusan yang bersesuaian dengan kemampuan mereka
terutamanya semasa tingkatan 4. Selain itu, penggerak merupakan salah satu
tujuan pelaksanaan penafsiran formal di sekolah. Pelasksanaan penafsiran formal
berperanan sebagai pendorong dan alat motivasi bagi murid-murid untuk
meningkatkan prestasi dalam pembelajaran mereka. Seterusnya, pelaksanaan
penafsiran formal ini juga bertujuan untuk mendapatkan maklum balas daripada
murid-murid. Oleh itu, dari hasil ujian yang dijalankan tersebut, murid-murid akan
memberikan maklum balas tentang keberkesanan (P&P) yang dijalankan oleh
guru dalam bilik darjah.
Tujuan pelaksanaan penafsiran
formal yang seterusnya ialah untuk pensijilan. Pensijilan ialah berkaitan
dengan pensijilan sijil-sijil prestasi yang akan diberikan setelah pelajar
berjaya lulus ujian atau peperiksaan yang dijalankan. Selain itu juga, tujuan pelaksanaan
penafsiran ini bertujuan untuk membuat pengumpulan murid-murid di dalam bilik
darjah. Hal ini demikian kerana, hasil ujian sering digunakan untuk
mengumpulkan murid-murid mengikut kebolehan dan kepintaran mereka. Oleh itu, dapat
dirumuskan bahawa terdapat banyak sebab dan tujuan pelaksanaan penafsiran
formal yang dijalankan di sekolah.
Kesimpulannya, jelaslah
dapat dilihat bahawa pencapaian murid-murid dapat diukur dengan mengunakan
penafsiran formal yang mengandungi penilaian formatif dan penilaian sumatif. Ia
merupakan salah satu kaedah yang berkesan yang digunakan untuk menilai pencapaian
murid-murid mengikut tingkatan masing-masing.
